Ulu Ârif Çelebi Dîvânı – Önsöz
Ulu Ârif Çelebi Dîvânı
Tenkitli Metin ve Tercüme
Dr. İbrahim KUNT – Dr. Mehmet VANLIOĞLU
Önsöz
Ulu Ârif Çelebi, babası Sultan Veled ve büyükbabası Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî gibi hassas ve ince rûhunu manzûmelerinde terennüm ettiren büyük bir velî, güçlü bir şâirdir. O da diğer birçok Allah dostu gibi hislerine şiirlerini tercüman etmiştir.
Elinizdeki çalışma, Mevlevîlik tarihinin en önemli simalarından biri olan Ulu Ârif Çelebi’nın hayatı ile Dîvânı’nın üç farklı yazma nüshası incelenerek oluşturulan metniyle bu metnin tercümesini ihtiva etmektedir. Bu eser, hazırlanması uzun yıllar süren, çeşitli zorluklarla dolu bir emeğin ürünüdür. Zira yüzyıllarca önce yazılmış, yer yer yıpranmış ve silinmiş manzûmelerin harf harf, nokta nokta, kelime kelime birbirleriyle karşılaştırılması ve Türkçeye türcüme edilmesi, sözle anlatılması kolay olmayan bir sabır ve emek gerektirmektedir.
Feridun Nafiz Uzluk, “Ulu Ârif Çelebi’nin Rubâîleri” isimli eseri 1949 yılında İstanbul’da yayımlayarak bizleri Ulu Ârif Çelebi’nin rubâîleriyle tanıştırmıştı ama gazelleri bu çalışmaya kadar tercüme edilmemişti. Mehmet Vanlıoğlu’nun hazırlayıp 1991’de Erzurum Atatürk Üniversitesi’nde tamamladığı doktora tez çalışmasında da Dîvân’daki şiirlerin tercümeleri bulunmuyordu. Elinizdeki bu çalışmayla, bu eksikler giderilmiş olmaktadır.
Bu Dîvân’ın yayımlanması konusundaki hassas düşünce ve tavırları dolayısıyla başta Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Tahir Akyürek olmak üzere emeği geçen tüm Belediye çalışanlarına teşekkür ederiz.
Konya, 2013
Dr. İbrahim KUNT
Dr. Mehmet VANLIOĞLU
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ
TAKDİM
ULU ARİF ÇELEBİ’NİN HAYATI
- DOĞUMU VE ÇOCUKLUK DÖNEMİ
- AİLESİ VE ÇOCUKLARI
- SEYAHATLERİ
- MEVLEVÎLİKTEKİ YERİ
- DİĞER TARÎKATLARLA İLGİSİ
- DÖNEMİNİN İLERİ GELENLERİYLE İLGİSİ
- HALİFELERİ
- ULU ÂRİF ÇELEBİ’NİN KARAKTERİ
ULU ÂRİF ÇELEBİ’NİN VEFÂTI
- EDEBÎ KİŞİLİĞİ
- ULU ÂRİF ÇELEBİ’NİN DÎVÂNI
- ÖRNEK ALDIĞI VE ETKİLENDİĞİ KİŞİLER
ULU ÂRİF ÇELEBİ DÎVÂNI’NIN ŞEKİL BAKIMINDAN İNCELENMESİ
- DÎVÂN’DA KULLANILAN VEZİNLER
- GAZELLERDE BULUNAN KÂFİYE VE REDİF DÜZENİ
ULU ÂRİF ÇELEBİ DÎVÂNI’NIN MUHTEVÂ BAKIMINDAN İNCELENMESİ
- DÎVÂN’DA İŞLENEN KONULAR
ULU ÂRİF ÇELEBİ DÎVÂNI’NDA DÎNÎ KONULAR
ULU ARİF ÇELEBİ DÎVÂNI’NDA TASAVVUFÎ KONULAR
ULU ARİF ÇELEBİ’NİN ŞİİRLERİNDE AŞIRI GİBİ GÖRÜLEN SÖZLERİ HAKKINDA BAZI MÜLÂHAZALAR
ULU ÂRİF ÇELEBİ DÎVÂNI’NDA DİL VE ÜSLUP
DÎVÂN’DA KULLANILAN SANATLAR
ULU ARİF ÇELEBİ DÎVÂNI METNİ HAZIRLANIRKEN KARŞILAŞTIRILAN NÜSHALARIN TAVSİFLERİ
METNİN OLUŞTURULMASI VE TERCÜMESİNDE İZLENEN YOL
BİBLİYOGRAFYA
ULU ÂRİF ÇELEBİ DÎVÂNI
GAZELLER
RUBÂÎLER