MEVLEVÎ MÛSİKİŞİNASLAR (XVIII. YÜZYIL) Ayşegül METE

MEVLEVÎ MÛSİKİŞİNASLAR (XVIII. YÜZYIL)

Ayşegül METE

Öz

XVIII. yüzyılda Osmanlı/Türk mûsikisine katkı sunan Mevlevî mûsikişinasları tespit etme amacıyla kaleme alınan bu makale, musiki yazım ve kuramına ilişkin eser kaleme alan müellifler, bestekârlar ve icrâcılar kategorilerinde toplam 44 mûsikişinası incelemektedir. Diğer çalışmalardan farklı olarak mûsikişinasların Mevlevî kimliğinin tespitine odaklanan bu makale, onları Mevlevilik statüleri, irtibatlı oldukları mevlevihaneler, eser sayıları gibi çeşitli açılardan analiz etmektedir. Bu çerçevede, çile çıkarmış mûsikişinasların büyük çoğunluk teşkil ettiği saptanmış ve mevlevihane sakini olmak ile mûsikide kudret elde etme arasında doğru bir orantı kurulabileceği neticesine varılmıştır. Bununla birlikte bestekâr-icrâcı-teorisyen vasıflarıyla Nâyi Osman Dede ve Abdülbâki Nâsır Dede’nin XVIII. yüzyıl Mevlevî mûsikişinasları arasında temayüz ettikleri ortaya konmuştur.