Mevlânâ’ya atfedilen mülemma bir gazel üzerine – Cenk AÇIKGÖZ

Mevlânâ’ya atfedilen mülemma bir gazel üzerine

Cenk AÇIKGÖZ

Öz

Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, genellikle Farsça şiirler yazmayı tercih etse de sanatı ve fikirleriyle klasik Türk edebiyatını derinden etkilemiştir. Mevlânâ çok sayıda eseri bulunan üretken bir şahsiyettir. Buna rağmen, bazen Mevlânâ’ya ait olmayan şiirler de Mevlânâ’ya atfedilmiştir. Bu çalışmamızda, Mevlânâ’ya atfedilen mülemma bir gazelin Mevlânâ’ya aidiyeti tekrar değerlendirilmiştir. Birçok kitap ve makalede Mevlânâ’ya ait olduğu belirtilen bu mülemma gazelin Şeyhî Divanı’nda da bulunduğu tarafımızdan ortaya konmuştur. Çalışmamız bir giriş bölümü, üç ana bölüm ve bir sonuç bölümünden meydana gelmiştir. Giriş bölümünde, bazen klasik Türk edebiyatının temel kaynaklarında aynı şiirlerin farklı şairlere ait gösterildiği belirtilmiş ve bu duruma örnekler verilmiştir. Ardından Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’ye atfedilen bazı şiirlerde de benzer sorunlarla karşılaşıldığı belirtilmiş, makalemizin konusu olan mülemma gazel üzerinde kısaca durulmuştur. Birinci bölümde, Mevlânâ’nın gazellerini ele alan ilmî yayınlarda, Mevlânâ’ya atfedilen mülemma gazele yönelik yaklaşımlar ele alınmıştır. İkinci bölümde, bahsi geçen gazelin Türk Edebiyatı Numuneleri ve Şeyhî Divanı adlı eserlerde bulunan şekilleri üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde, gazeller arasındaki nüsha farkları ve gazellerin dayandırıldığı kaynaklar değerlendirilmiştir. Çeşitli araştırmacıların konuya yaklaşımlarından hareketle gazelin kime ait olduğu ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Ayrıca gazelin gerçek sahibi hakkındaki düşünce ve tahminler sıralanmıştır. Sonuç bölümünde, araştırma sırasında karşılaşılan sorunlara ve araştırmadan elde edilen faydalara değinilmiştir.