MESNEVÎ’DE GEÇEN MUÂVİYE-İBLİS HİKÂYESİ – Adnan DEMİRCAN

MESNEVÎ’DE GEÇEN MUÂVİYE-İBLİS HİKÂYESİ

Adnan DEMİRCAN

ÖZET

Bu kısa makalede Mevlânâ’nın Mesnevî’sinde anlattığı Muâviye-İblis hikâyesinde Muâviye’ye biçilen rol üzerinde durulacaktır. Hikâye, saraya gizlice giren İblis’in Muâviye’yi namaza kaldırmasıyla başlar. Muâviye, İblis’in bu tavrında bir hinlik olduğunu anlar. Ona bunun sebebini sorar. İblis, iyi niyetli olduğunu anlatmaya çabalasa da Muâviye ona inanmaz ve bütün iddialarını yalanlar. Sonunda İblis gerçeği itiraf etmek zorunda kalır. Asıl amacı, Muâviye’nin namazı kaçırması halinde duyacağı üzüntünün sevabını almasını engellemektir. Zira bu hayıflanmanın kılacağı namazdan çok daha büyük sevabı vardır.

Şiîler ve Haricîler Muâviye’yi şiddetle yerip Müslümanlığını sorguladıkları halde hikâyede, -Sahabî olması hasebiyle- Sünnîlerin onun hakkındaki olumlu yaklaşımları daha da yüceltici bir şekle sokulmuştur. Burada Muâviye, Şeytan’ın oyununu boşuna çıkaran feraset sahibi kâmil bir mümin olarak tasvir edilmiştir.