İsmail Ankaravî ve Mesnevî Şerhi – Semih Ceyhan

İSMAİL ANKARAVİ VE MESNEVİ ŞERHİ

Semih CEYHAN(Doktora Tezi)

İsmail Ankaravi (ö. 1041/1631) Türk Tasavvuf tarihinde 28 adet kitabıyla en fazla eser telif eden sufi-yazarlardan biridir. Mevlevi olması sebebiyle Mevlevi düşünceyi türkçe konuşan dünyada inşa eden önemli bir kimsedir. Bu itibarla Mevlana’nın tasavvufi düşüncesinin aktarımında büyük bir rol üstlenmiştir. Mevlana düşüncesini içeren eser ise Mesnevi’dir. İsmail Ankaravi Mesnevi’yi ilk tam türkçe şerh eden Mevlevidir. Şerhinde kendisine kadar gelen tüm tasavvufi düşünce geleneğini değerlendirmiştir.

Tezimiz bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş tüm dünyada Mesnevi(Mevlana düşüncesi) ve Mevlevilik çalışmalarının mahiyetini ortaya koymaktadır.

I. bölüm İsmail Ankaravi’nin hayatı ve Mevlevi düşünce tarihindeki yerini ele almaktadır.

II. Bölüm İsmail Ankaravi’nin eserlerinin analizi ve tasavvuf literatüründeki yerini;

III. Bölüm ise Mesnevi Şerhinin tarih ve düşünce açısından incelenmesine dairdir. Tezimizde Türk-İslam Düşüncesinde önemli bir yere sahip olan Mevlana Celaleddin Rumi’nin sufi düşüncesinin günümüze değin ulaştırılmasında İsmail Ankaravi’yi gerek biyografi açısından gerekse de Mesnevi Şerhinde ortaya koyduğu tasavvufi düşünce açısından incelemeye çalıştık. Böylelikle günümüz dini düşüncesine katkıda bulunmayı ve Ankaravi bakış açısından Mevlana’nın doğru bir şekilde anlaşılmasını sağlamayı amaçladık.

Danışmanı: Prof. Dr. Mustafa Kara