Derviş dilinde terbiye

İnsan, bir söz sarf etmeye dursun yanı başında bir gözetleyici onu hemen kaydediverir.
[Kaf:18 Meâli]

Ele geleni yersin
Dile geleni dersin
Böyle dervişlik dursun
Sen derviş olamazsın

Söz ve insan, birbirlerine ne de çok benzer. Nitekim “Uslûbu beyan ayniyle insan” diye yazılır, testide ne varsa dışarı o sızar diye okunur. Hâşâ huzurunuzdan ama öküzü boynuzundan, adamı sözünden tutarlar efendim.

Görmedin mi Allah nasıl bir benzetme yaptı: Güzel söz, kökü yerin derinliklerinde sabit, dalları ise göğe doğru yükselmiş bir ağaç gibidir ki Rabbinin izniyle her zaman meyvesini verir. Düşünüp ders çıkarsınlar diye Allah insanlara böyle temsiller getirir.
[İbrâhîm:24-25 Meâli]

Sözün edebi, özün edebini de zâhir kılar. Yeri gelir sözdeki güzellik, özdeki güzelliği
tezâhür ettirir.

Dil terbiyesi, lisan-ı târik olur, zâhirden bâtına kelimelerden hallere bir güzellik başlatır içimizde. Zîrâ yolun nihâyetinde kendini bilenin, konuştuğu her kelâm, âleme yansıyacak, nefes Haklanacaktır!

Bakışını değiştirenin akışı değişir!

Dervişlerin dilinde dönüşen, tekrarı ile aslına dönüştüren, ahretlik kelimeler damlatıyoruz cânım erenlerim.

Ve ulular buyurdular ki, her tâifenin bir dili vardır, yolda olan kimselerin dili takva üzerine ola ve fiili takvaya muvâfık ola. Söylenecek sözler bunlardır:

A•••
Abdest almak yerine ÇEYİZLENMEK
Âhiret yerine ÂLEM-İ CEMÂL
Alevî yerine ALÎ EVİ
Altın yerine PUL
Arı sırrı yerine ALÎ SIRRI
Aşksız yerine YAYA
Ayakkabı yerine İZLİK, BAŞMAK
Azimli yerine ÇİVİSİ SAĞLAM

B•••
Bakış yerine CEMÂL SEYRİ
Bekâr yerine MÜCERRED
Bektâşî yerine NÂZENÎN
Belâ yerine CİLVE-İ İLÂHÎ
Ben yerine FAKÎR
Benim evim yerine FAKÎRHÂNE
Beste yerine TESPÎT, HAVALANDIRMA
Bildiğin gibi yerine MALÛM-U İHSÂNINIZ
Bitmek yerine BEREKETLENMEK, HAK ALMAK
Bütçe yerine DÜNYÂLIK

Ç•••
Çay içmek yerine ÇAY CÜNBÜŞLENMEK

D•••
Dış kapı yerine CÜMLE KAPI
Doğrusu yerine EL-HAK
Dönüp durmak yerine ÇARK ATMAK

E•••
Ekmek yerine NÎMET
Eyvâh yerine ALLÂH VAR

G•••
Gökdelen yerine ŞAPKA DÜŞÜREN
Gözü açılmak yerine ZİHİNDEN KURTULMAK

H•••
Hediye yerine NİYÂZ
Horlamak yerine UYKUYU KORKUTMAK

I•••
Iıı yerine EFENDİME SÖYLEYEYİM

İ•••
İfşâ edene KANINI İÇİNE AKIT
İhvân yerine CANLAR
İzin yerine DESTÛR

K•••
Kapatmak yerine SIRLAMAK
Kurban kesme yerine TIĞLAMA
Kusmak yerine DIŞARI VERMEK

M•••
Mevki hırsı yerine POST KAVGASI
Mevlânâ yerine CENÂB-I MEVLEVÎ
Mezarlık yerine HÂMÛŞÂN

N•••
Namazı kılmak yerine OKUMAK
Namaz kılmak yerine SALÂTI İKÂME

O•••
Oda yerine HÜCRE
Offf yerine EYVALLÂH
Olay yerine ZUHÛRÂT
Onlar yerine ERENLER

Ö•••
Öğretme değil UYANDIRMA
Öfkeli yerine FİTİLİ KISA, CELÂLİ GÂLİP
Ölmek yerine HAKK’A YÜRÜMEK, KALIBI DİNLENDİRMEK
Ömür yerine YUMAK

P•••
Para yerine MANGIR

R•••
Rüyâ yerine MANÂ, ZUHÛRÂT

S•••
Salatalık yerine GÖK YEMİŞ
Sen yerine NAZARIM
Siz yerine ZÂT-I ÂLİNİZ
Sizin eviniz yerine DEVLETHÂNE
Söndürmek yerine DİNLENDİRMEK
Söz dinlemeyen yerine NEFES ÖLDÜREN
Sözü kesmeden önce NUTKA MÜRÜVVET ERENLER
Sözünde durmak yerine NUTKU, NEFESİ HAKLAMA
Suç işlemek yerine YOL BOZMAK
Sür, git yerine GÖR GEÇ

Ş•••
Şeyhim yerine EFENDİCİĞİM
Şeyhin kim yerine NASÎBİN KİMDEN

T•••
Tamam yerine EYVALLÂH
Tarîkâtın ne yerine HANGİ BAHÇENİN GÜLÜSÜN
Tarîkatsiz yerine YABAN YEMİŞİ

U•••
Uyumak yerine VAHDET, MİHMÂN OLMAK
Uyanmak yerine ÂGÂH OLMAK
Uyandırmak yerine ÂGÂH ETMEK
Uzaklaştırma yerine PABUCUNU TERS ÇEVİRME

Ü•••
Ümitsiz olunmaz HARAMDIR (Lugatte yeri yoktur)

V•••
Var yerine GÂNİSİYİZ
Vazgeçmek yerine ÇİLEYİ KIRMAK

Y•••
Yabancı yerine NÂ-MAHREM
Yaşlı yerine KIDEMLİ GENÇ
Yatmak yerine UZUN OTURMAK
Yakmak yerine UYANDIRMAK
Yemek yeme yerine LOKMA ETME
Yemin yerine ALLÂH EYVALLÂH
Yok yerine HAK VERE, HAK’TA

Z•••
Zâhid yerine HAM SOFU

Asırların emâneti hayat dolu kelimeler, her nefes tâzelenmeye devâm ediyor.

Siz•de yaşayan bir “güzel kelime” varsa, balını buraya damlatabilirsiniz.

Açılan pencereden biz de tatlanırız, böyle böyle güzelleşiriz fenâ mı?