ABDÜLBÂKÎ MEHMED BAYKARA DEDE’NİN ENFÂS-I BÂKÎ’DE BULUNAN FARSÇA ŞİİRLERİ

YENİKAPI MEVLEVÎHÂNESİ SON ŞEYHİ ABDÜLBÂKÎ MEHMED BAYKARA DEDE’NİN ENFÂS-I BÂKÎ’DE BULUNAN FARSÇA ŞİİRLERİ

İbrahim KUNT

Özet: Abdülbâkî Mehmed Baykara Dede, 1883 yılında Yenikapı Mevlevîhânesinde dünyaya gelmiş, iyi bir eğitimle yetiştikten sonra Yenikapı Mevlevîhânesi Şeyhi olan babası Mehmed Celâleddin Dede’nin 11208 yılında vefatı üzerine şeyhlik makamına geçmiştir. 1925’de tekke ve zâviyelerin kapatılmasıyla geçim sıkıntısına düşen Abdülbâkî Mehmed Baykara, 1935 yılında elli iki yaşında vefat edinceye kadar çeşitli memuriyetlerde bulunmuştur.

Çoğunluğu Türkçe olan şiirlerinin yanında Farsça şiirleri de bulunan Abdülbâkî Mehmed Baykara Dede’nin şiirleri, yakın dostu olan Suûdü’l-Mevlevî tarafından şairin vefatından sonra Enfâs-ı Bâkî isimli eserde toplanmıştır. Henüz yayımlanmamış olan Enfâs-ı Bâkî’nin yazma nüshası İstanbul Millet Kütüphanesi, AE Manzum Nr. 533/1’de kayıtlı bulunmaktadır.

Enfâs-ı Bâkî’de Farsça iki na’t, Hâfız-ı Şîrâzî’nin bir gazeline tahmis, on bir gazel, üç rubâî ve dört tarih düşürme şiiri olmak üzere toplam 21 Farsça manzûme tespit edilmiştir.

Bu çalışmada önce Abdülbâkî Mehmed Baykara Dede’nin hayatı aktarılacak, daha sonra Enfâs-ı Bâkî’de bulunan Farsça şiirleri tercümeleriyle birlikte sunulacaktır.