16) Abdülehad Çelebi

Betül SAYLAN*

SEFÎNE-İ NEFÎSE-İ MEVLEVİYÂN’DA BAHS OLUNAN DİĞER ÇELEBİLER

16) Abdülehad Çelebi (d. 1060 h./1650 m. – ö. 1111 h./1699 m.)

Sefîne’nin naklettiği künyeye göre Abdülehad Çelebi; Ferruh Çelebi (ö. 1010 h./1601 m.) torunlarından Şâh Çelebi (ö. 1045 h./1635 m.) evlâdından Bayram Çelebi âilesindendir. Ancak, Şâh Çelebi; Ferruh Çelebi’nin oğlu Muhammed Çelebi’den (ö. 1010 h./1601 m.) olan torunudur.¹¹³⁶ Ve Sahîh Ahmed Dede’nin naklettiği bilgilere göre de Abdülehad Çelebi; Ferruh Çelebi’nin oğlu Celâleddin Hasan Çelebi’nin (ö. 1003 h./1594 m.) oğlu makam çelebisi Pîr Hüseyin Çelebi’nin (ö. 1077 h./1666 m.) oğludur. ¹¹³⁷

Mustafa Sâkıb Dede’nin husûsî bir münâsebeti olduğunu rivâyet ettiği Abdülehad Çelebi; Konya Mevlânâ Dergâhı’nda yetişmiş, beş vakit namazını Dergâh’ın mescidinde edâ etmesiyle bilinen, bunun  yanı sıra teheccüd, işrâk, duhâ, evvâbîn gibi nâfile namazlarını ve mübârek günlerde tutulan nâfile oruçlarını ihmal etmeyen, Dergâh’daki mukābeleleri ve Mesnevî sohbetlerini kaçırmayan ve geçimini de zirâatten elde eden biridir. Mustafa Sâkıb Dede, seyâhatlerinde, en az senede bir kez olmak üzere Abdülehad Çelebi ile görüştüğünü, sohbet ve nasîhatlerinden çok müstefîd olduğunu aktarmaktadır. Kendisine bir defâ “Ey Derviş Sâkıb! Aklına tereddüd düştüğünde beni düşünerek tesbihâtta bulun!” nasîhatinde bulunduğunu ve sonra da bu nasîhatini “Esmâ zikrindeki ilerleme ve gerilemende, mânâ denizindeki durumunu belirlemede mübâlağa et! Sana şehirler, ülkeler arasında seyâhat etmen, köşe-bucak dolaşman fayda etmez. Vaktini isrâf etme! Bedeninin arzularına teslim olma! Fırsatları kaçırma! Zirâ pişmanlık fayda vermez!” şeklinde îzâh ettiğini kaydetmektedir.¹¹³⁸

Vefatlarından önce oğlu Bayram Çelebi’ye (ö. 1155 h./1742 m.) “Bu sohbetten bana usanç geldi. Bundan sonrası ölümdür” buyurduğu ve kısa bir süre sonra da vefat ettiğini Mustafa Sâkıb Dede nakletmektedir.¹¹³⁹

¹¹³⁶ Mustafa Sâkıb Dede, a.g.e., c. I, s. 235

¹¹³⁷ Sahîh Ahmed Dede,a.g.e., s. 279, 303, 314

¹¹³⁸ Mustafa Sâkıb Dede, a.g.e., c. I, s. 236

¹¹³⁹ Mustafa Sâkıb Dede, Sefîne’de Abdülehad Çelebi’nin 120 yıl ömür sürdüğünü rivâyet etse de Sahîh Ahmed Dede’nin naklettiği târihlerden yola çıkarak Abdülehad Çelebi’nin 51 sene muammer olduğunu söyleyebiliriz.
(Mustafa Sâkıb Dede, a.g.e., c. I, s. 236)